Security aspects of sustainable development of urban ecosystems

Abstract

At the present stage of development of human society, more than half of mankind lives in urban areas with a high tendency of daily increase of population in cities around the planet, which may be considered Urban planet. UN Habitats research points to the fact that until the 2030th year, about 60 percent of the total population on the planet will live in cities if they continue with the current trend of population growth. The huge inflow of population in cities in developing countries has resulted in a lack of drinking water, poor hygienic conditions, lack of basic living space, lack of permanent living space, high level of crime and fear of crime. At the same time, cities in developed countries, are faced with another problem - the need of the population in areas with lower density for large amounts of energy. A large number of residents in cities of developed countries live in the suburbs, with large dependence of the quality of transport infrastructure. In searching for human well-being, the existing resources of immediate living environment are becoming more vulnerable. The important security indicator of existing resources, but also the indicator of sustainable development in urban ecosystems is an ecological footprint. The existing methodology for calculating the ecological footprint has not proved efficient enough in the urban planning of sustainable cities. Finding the Balance between human needs and potentials of urban living environment is the essence of sustainable development which can not be viewed as a simple collection of separate parts, but as a complex system (superorganism) which takes a series of mutually conditioned, related functions that occur in a manner that establish and / or maintain the balance of the urban environment - the urban ecosystem. The urban ecosystem is a complex open dynamic system that has a dynamic structure and functional streams in which it seeks the balance between the need for natural resources and existing capacity of the environment in an effort to meet the needs. The structure of urban system consists of a space with clearly defined boundaries, the elements, natural resources and urban infrastructure networks. The functionality of urban ecosystems is caused by many, varied activities - functions, functions of regulators, feedback gain and dynamics of functional flows. Urban institutional ecological footprint is a complete, comprehensive approach to urban planning, sustainable and safe cities - urban ecosystems.

U sadašnjoj fazi razvoja ljudskog društva, više od polovine čovečanstva živi u visoko urbanizovanim sredinama sa tendencijom svakodnevnog porasta broja stanovnika u gradovima širom planete koja se može smatrati Urbanom planetom. Istraživanja UN Habitat-a ukazuju na činjenicu da će do 2030. godine, oko 60 posto ukupnog stanovništva na planeti živeti u gradovima ako se nastavi sa sadašnjom tendencijom rasta broja stanovnika. Ogroman priliv stanovništva u gradovima u zemljama u razvoju ima za posledicu nedostatak pitke vode, loše higijenske uslove, nedostatak osnovnog životnog prostora, nedostatak trajnog životnog prostora, veliki stepen kriminaliteta i straha od kriminala. Istovremeno, gradovi u razvijenim zemljama sveta, suočeni su sa drugim problemom - potreba stanovništva u sredinama sa manjom gustinom naseljenosti za velikom količinom energije. Veliki broj stanovnika, u gradovima razvijenih zemalja živi u predgrađima, u velikoj zavisnosti od kvalitetne saobraćajne infrastrukture. U potrazi za ljudskim blagostanjem postojeći resursi neposrednog životnog okruženja postaju sve ugroženiji. Značaj pokazatelj bezbednosti postojećih resursa ali istovremeno i održivog razvoja urbanog ekosistema je ekološki otisak. Postojeća metodologija proračuna ekološkog otiska nije se pokazala dovoljno efikasnom u urbanom planiranju održivih gradova. Uspostavljanje ravnoteže između ljudskih potreba i potencijala urbanog životnog okruženja je suština održivog razvoja grada koji se ne može posmatrati kao prost zbir odvojenih delova, već kao složen sistem (superorganizam) u kome se odvija niz međusobno uslovljenih, povezanih funkcija koje se odvijaju na način da se uspostavi i/ili održi ravnoteža urbanog okruženja - urbanog ekosistema. Urbani ekosistem predstavlja kompleksan otvoren dinamičan sistem koji ima svoju strukturu i dinamične funkcionalne tokove u kome se teži uspostavljanju ravnoteže između potreba za prirodnim resursima i postojećih kapaciteta životne sredine u nastojanju da se potrebe zadovolje. Strukturu urbanog sistema sačinjava prostor sa jasno definisanim granicama, elementima, prirodnim resursima i mrežama urbane infrastrukture. Funkcionalnost urbanog ekosistema uslovljena je brojnim, raznovrsnim aktivnostima - funkcijama, regulatorima funkcija, povratnim spregama i dinamikom kretanja funkcionalnih tokova. Urbani institucionalni ekološki otisak predstavlja kompletniji, sveobuhvatniji pristup u urbanom planiranju održivih i bezbednih gradova - urbanih ekosistema.